Brak wymienionych w dokumencie gwarancji wszystkich przesłanek do zapłaty wadium

Sygn. akt: KIO 810/11 Wyrok z dnia 4 maja 2011 r.

Zarzut

 Z przedmiotowej gwarancji w żaden sposób nie wynika zobowiązanie Gwaranta do zapłaty wadium w razie spełnienia przesłanek określonych w art. 46 ust. 4a i 5 PZP. Jedyny zapis odnoszący się do sytuacji skutkującej obowiązkiem zapłaty wadium ma nieprecyzyjne brzmienie: „do każdego żądania Zapłaty (którego nie należy przesyłać e-mailem, teleksem lub faksem) należy dołączyć oświadczenie Beneficjenta, stwierdzające, że Klient nie dotrzymał warunków określonych w swojej jego ofercie". Zatem nawet gdyby uznać, że zapis

ten pokrywa się znaczeniowo z przesłanką określoną w art. 46 ust. 5 pkt 1 PZP (co jest wątpliwe), to treść gwarancji nadal nie spełnia wymogu wskazania pozostałych przesłanek zatrzymania wadium, tj. przesłanek z art. 46 ust. 4a oraz ust. 5 pkt 2 i 3 PZP. W orzecznictwie wskazano, że „Dokument potwierdzający wniesienie wadium należy rozpatrywaćbiorąc pod uwagęściśle jego brzmienie. Obligatoryjnym elementem treści gwarancji jest wskazanie zabezpieczonego rezultatu. Następuje to poprzez wskazanie stanu rzeczy, którego zaistnienie jest powodem żądania zapłaty przez beneficjenta. Brak faktycznego wymienienia w ustępie 4a, jak i 5 tego przepisu. Celem regulacji ustawowej jest właśnie zapewnienie i zabezpieczenie uprawnieńzamawiającego poprzez konsekwencjęprzepadku wadium w przypadku zaistnienia określonych w powołanych ww. przepisach działańlub zaniechańwykonawców (...) W sytuacji, gdy w treści gwarancji wskazuje sięna konkretne przypadki zatrzymania wadium, uznaćnależy, że sąto, w braku odmiennych, przypadki stanowiące enumeratywne, tj. pełne wyliczenie” (Wyrok KIO/UZP 28/10). Innymi słowy, jeżeli w treści dokumentu gwarancji zdecydowano się określić zakres sytuacji skutkujących obowiązkiem wypłaty sumy gwarancyjnej nie poprzez ogólne odesłanie do przepisów art. 46 ust. 4a i ust. 5 Pzp, a poprzez wskazanie na konkretne przypadki zatrzymania wadium - wówczas brak wskazania któregokolwiek z tych przypadków, określonych we wskazanych przepisach Pzp, przesądza o nieprawidłowości wadium. Mamy bowiem wówczas do czynienia z brakiem wadium umożliwiającego zaspokojenie się zamawiającego w przypadku wystąpienia wszystkich okoliczności, o których mowa w art. 46 Pzp.

Postanowienie

 Zgodnie z art. 45 ust. 1 Pzp zamawiający żąda od wykonawców wniesienia wadium […]. Dodatkowo przepisy art. 45 ust 3 i 4 ustawy stanowią, iż wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert, a kwota wadium określona przez zamawiającego nie może być większa niż 3% wartości zamówienia. Natomiast ust. 6 powołanego przepisu wskazuje, że wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:

1) pieniądzu;

2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;

3) gwarancjach bankowych;

4) gwarancjach ubezpieczeniowych;

5) [...]

W ust. 7 art. 45 Pzp zaznaczono, iż wadium wnoszone w pieniądzu wpłaca się przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego. Przepis art. 46 ust. 4a ustawy stanowi, iż zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie. Ponadto zamawiający zgodnie z ust. 5 art. 46 Pzp zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:

1) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie;

2) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;

3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy nie wnieśli wadium do upływu terminu składania ofert, na przedłużony okres związania ofertą lub w terminie, o którym mowa w art. 46 ust. 3, albo nie zgodzili się na przedłużenie okresu związania ofertą. Odnosząc się do podkreślanego przez odwołującego znaczenia postanowień siwz dla wnoszenia wadiów przez wykonawców (w tym przypadku znaczenia wymagań co do treści gwarancji) Izba wskazuje, iż w świetle powołanych przepisów, jedynymi postanowieniami siwz dotyczącymi wadium, które nie zostały uregulowane w ustawie, ale winny być na mocy delegacji ustawowej określone przez zamawiającego i jako takie wywierają skutki prawne, są: kwota wadium i rachunek bankowy, na który wadium wnoszone w formie pieniężnej powinno być wpłacane. Jakiekolwiek dodatkowe wymagania zamawiającego stawiane w treści siwz odnośnie sposobu wnoszenia wadium, jego deponowania i dostarczania, treści dokumentów wadialnych... etc., nie wywierają żadnych skutków prawnych, w szczególności nie wpływają na ocenę ważności i skuteczności wniesionego przez wykonawcę wadium.

Brak podstaw prawnych do egzekwowania wymagań siwz odnoszących się do wadium, a nieznajdujących oparcia w przepisach ustawy. Wadium (czy raczej dokument potwierdzający/stanowiący wadium w formie innej niż pieniężna) nie jest częścią oferty rozumianej jako oświadczenie woli wykonawcy w przeciwieństwie do wszelkich doprecyzowujących to oświadczenie dokumentów i informacjami, co do zakresu i sposobu wykonania zobowiązania będącego przedmiotem zamówienia, tym samym brak w tym przypadku możliwości zastosowania dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w stosunku do oferty zabezpieczonej wadium niezgodnym z wymaganiami siwz. Natomiast każde wniesienie wadium do zamawiającego przed terminem składania ofert (art. 45 ust. 3), w wymaganej wysokości (art. 45 ust. 4), w formach w ustawie określonych (art. 45 ust. 6), pokrywające i zabezpieczające interesy zamawiającego w postaci możliwości uzyskania/zatrzymania kwoty wadialnej w pełnym zakresie ustawą opisanym (art. 46 ust. 4a i 5 Pzp), a także zgodne z odrębnymi przepisami regulującymi np. wystawianie gwarancji bankowych czy innych form wadialnych, winno być zakwalifikowane jako niedające podstaw do zastosowania przesłanki wykluczenia wykonawcy wskazanej w art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. A contrario tylko wadium niezgodne z wyżej opisanymi wymaganiami, w szczególności wadium nie odnoszące się do wszystkich okoliczności jego przypadku, zakwalifikowane zostanie jako brak wniesienia (prawidłowego) wadium i tym samym stanowić będzie przesłankę wykluczenia wykonawcy (art. 24 ust. 2 pkt 2).

Inaczej: prawidłowo wniesione wadium, to takie, które zostało wniesione zgodnie z przepisami ustawy i które de facto i de iure zabezpiecza w pełni opisane w ustawie interesy zamawiającego, niezależnie od nieznajdujących oparcia w przepisach ustawy szczegółowych wymagań zamawiającego w tym zakresie wyrażonych w siwz, które mogą zostać zakwalifikowane najwyżej jako instrukcyjne. Tym samym w taki sposób należało ocenić znaczenie postanowień Części I pkt 11.2 siwz powoływanych przez odwołującego. Bez znaczenia jest więc ustalanie do jakich form wadialnych ww. postanowienia siwz się odnoszą (co było przedmiotem sporu pomiędzy stronami). Na potwierdzenie powyższego można powołać wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29.09.2008 r sygn. akt X GA 260/08, gdzie sąd wskazał, iż na ważności wadium i skuteczności jego wniesienia może w określonych przypadkach nie wpłynąć nawet niewypełnienie wszystkich wymagań ustawowych w tym przedmiocie (konkretnie bezgotówkowego wniesienia wadium w pieniądzu) – co należy zestawić ze znaczeniem wymagań siwz odnoszących się do sposobu wnoszenia czy kształtu wadium.

 

Powrót